2023 – Met dit plan trekken we meer toeristen en lopen we geen financiële risico’s

Een pop-up tentoonstelling is een tijdelijke tentoonstelling, die spontaan gemaakt wordt met beperkte middelen. Dat klink amateuristisch, maar hoeft het niet te zijn. Gebleken is dat zoiets heel succesvol kan zijn. Nu is er een creatieve Winterswijker, die dacht: waarom niet een pop-up museum? Inderdaad, een pop-up steengroevemuseum! Dit was zijn idee.

Het Steengroeve Museum is een geweldig initiatief. Maar wat is de noodzaak van een duur gebouw bij de Steengroeve, duur vanwege de bouw maar ook vanwege de exploitatie? Is daar wel een goede berekening voor gemaakt? Hoe vaak gaat een prachtig initiatief niet stuk op onvoorziene exploitatiekosten?

Afgezien van de kenners van fossielen en geologie is de kans het grootst dat een willekeurige toerist geïnteresseerd raakt, als die zomaar tegen een expositie aanloopt in het centrum van Winterswijk, om vervolgens de Steengroeve te bezoeken. 

Onco Grader

Waarom beginnen we niet met een tijdelijke expositie, een Steengroeve Pop-up Museum in het dorp? Bijvoorbeeld in het voormalige pand Zus en Zo (Expert) op het Weurden 9? De benedenverdieping van dat gebouw staat leeg.

Het voordeel van een Steengroeve Pop-up Museum is dat er kennis wordt opgedaan met een expositie speciaal over de Steengroeve: de inrichting, de bezoekersaantallen, de ervaringen etc. En waar het uiteindelijke museumgebouw ook komt, de expositie bestaat dan al, die gaat gewoon mee.

Bij de Steengroeve zelf is een betaalbare houten kapschuur genoeg voor een hapje, drankje, informatie en huur van gereedschap, en die schuur kan ook dienen als het start- en eindpunt van rondleidingen.

Op de website Bezoekerscentrum De Steengroeve – Bezoekerscentrum De Steengroeve zie je vier prachtige architecten-impressies van een gebouw. Je ziet veel buitenkant en een beetje binnenkant. Wat wil Winterswijk eigenlijk? Scoren met een prestigeobject? Pas op, dat kan van korte duur zijn! Hoe lang zal zoiets betaalbaar blijken te zijn?

Kunnen we de extra kosten inschatten van het plan van Terra Temporalis?

Het plan dat voorligt, zoals op de hierboven genoemde website, is begroot op ruim 4 miljoen euro. Voor zover bekend is dit bedrag niet gewijzigd sinds 1 maart 2018.

Echter, in juni 2022 is in de gemeenteraad al gewezen op kostenontwikkelingen en inflatiepercentages. Bovendien zijn niet inbegrepen: de kosten voor reconstructie van de Steengroeveweg, de kosten voor infrastructuur en het bouwrijp maken, de kosten voor updaten van studies ter onderbouwing van het plan, de onvermijdelijke overschrijding van de bouwkosten, de meerkosten voor emissievrij bouwen (als überhaupt de machines daarvoor ter beschikking komen), en de verborgen kosten voor de tijd van ambtenaren en adviseurs van de gemeente in moeizame procedures.

Minstens even belangrijk is de exploitatiebegroting. Voor zover bekend is die niet gewijzigd sinds de presentatie Planontwikkeling Bezoekerscentrum Steengroeve door de secretaris Terra Temporalis in de gemeenteraad op 1 maart 2018. Die begroting is gebaseerd op een bezoekersaantal van 20.000 per jaar. De belangrijkste zwakte daarin is dat geen rekening wordt gehouden met een aanloopperiode van enkele jaren. Maar de kosten gaan voor de baat uit en het is niet aannemelijk dat vanaf het eerste jaar het bezoekersaantal wordt gerealiseerd. Dit zal leiden tot aanzienlijke tekorten in de exploitatiebegroting, mogelijk oplopend tot 1 miljoen euro in de eerste 10 jaar.

Misschien is beginnen met een pop-up steengroevemuseum helemaal niet zo’n gek idee.

We zijn benieuwd of en hoe de stichting Terra Temporalis het plan, zoals het tot nu toe voorligt, gaat bijstellen. Misschien wordt het plan wel gereduceerd tot een kapschuur of een aangeklede pipowagen bij de steengroeve. Dat moet wel haalbaar zijn en dat is dan wat Winterswijk krijgt voor de toezegging van 1 miljoen euro en de subsidie van 100.000 die volledig de mist is ingegaan.